Wstęp do badań w ciąży
Przygotowaliśmy dla Ciebie kalendarz badań, które – zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników – powinnaś wykonać w okresie ciąży.
Jeśli poświęcisz 5 minut na przeczytanie tego artykułu, możesz mieć pewność, że nie umknie Ci żadne badanie lub szczepienie, które jest zalecane w ciąży.
Badania pomiędzy 10. a 14. tygodniem ciąży
Okres między 10. a 11. tygodniem ciąży to odpowiedni moment, aby pomyśleć o badaniach prenatalnych. Nieinwazyjne badania prenatalne, które powinna wykonać każda przyszła mama pomiędzy 11. a 13+6. tygodniem ciąży to badanie genetyczne USG oraz test PAPP-A i β-hCG. Wykonasz je w naszym Centrum w ramach NFZ.
Badanie przeprowadzone w tym okresie pozwala wykryć nieprawidłowości takie jak zespół Downa, Edwardsa lub Patau. To także odpowiedni moment na badanie oceny ryzyka rozwoju stanu przedrzucawkowego. Umożliwia ono szybkie wdrożenie profilaktyki, aby zapobiec rozwojowi preeklampsji i ryzyku z nią związanym.
Jeżeli istnieją wskazania, możliwe jest również wykonanie, za zgodą przyszłej mamy, inwazyjnych badań prenatalnych, które muszą zostać uzgodnione z lekarzem prowadzącym. W naszej placówce wykonujemy między innymi biopsję trofoblastu, amniopunkcję oraz kordocentezę.
Na początku ciąży zawsze warto wykonać podstawowe badania laboratoryjne:
- morfologię krwi żylnej,
- badanie ogólne moczu,
- glukozę na czczo,
- cytologia szyjki macicy,
- USG piersi,
- badanie ogólne moczu,
- Toxoplasma IgM,
- Toxoplasma IgG,
- Rubella IgM,
- Rubella IgG,
- Cytomegalowirus IgM,
- Cytomegalowirus IgG,
- HIV przeciwciała,
- HCV przeciwciała,
- oznaczenie grupy krwi wraz z przeciwciałami odpornościowymi przeciwko krwinkom czerwonym.,
- TSH
- ferrytyna (dodatkowo)
- VDRL
- ocena ryzyka depresji wg skali Becka (między 11-13 tyg. ciąży)
Badania wykazujące przeciwciała odpornościowe są istotnym elementem prawidłowo prowadzonej ciąży. Przeciwciała w klasie IgM i IgG pozwalają nam ocenić, czy ciężarna wykształciła odporność na infekcje, takie jak toksoplazmoza, różyczka czy cytomegalia. Patogeny te mogą powodować poważne uszkodzenie płodu. Przeciwciała IgG wskazują na przebytą infekcję i odporność, natomiast IgM sygnalizują świeżą infekcję, wymagającą dalszej diagnostyki.
Nie masz czasu na czytanie? Badania prenatalne to ważny temat. Posłuchaj rozmowy z dr n. med. Patrycją Nowak-Florek, Specjalistką z dziedziny położnictwa i ginekologii, która wykonuje badania prenatalne w DCG!
Badania pomiędzy 15. a 26. tygodniem ciąży
W drugim trymestrze ciąży zalecamy udanie się do lekarza dwa razy: na początku drugiego trymestru, aby wykonać badanie ginekologiczne, badanie cytologiczne oraz morfologię krwi i badanie ogólne moczu oraz pomiędzy 18. a 22.+6 tygodniem ciąży aby wykonać USG połówkowe, które służy dokładnej ocenie budowy anatomicznej płodu oraz wykryciu możliwych wad uwarunkowanych genetycznie. Z dużą pewnością pozwala zidentyfikować płeć dziecka.
W II trymestrze ciąży warto wykonać badania laboratoryjne
- test obciążenia glukozą – wykrywa cukrzycę ciążową – wykonuje się go między 24-28 tyg. ciąży
- morfologia krwi obwodowej – ocena składu krwi
- badanie ogólne moczu
- powtórne badanie w kierunku infekcji Toxoplasma gondii i CMV- dla Pacjentek, u których przeciwciała w I trymestrze były ujemne, wykonujemy zarówno w klasie IgG i IgM
- przeciwciała anty-D u kobiet Rh(-).
Cukrzyca ciążowa
Zwiększony poziom glukozy we krwi rozpoznany w ciąży nazywany jest cukrzycą ciążową. Między 24. a 28. tygodniem ciąży kobieta wykonuje doustny test tolerancji glukozy (OGTT). Polega on na pomiarze stężenia glukozy we krwi przed, a następnie po 1. i 2. godzinie od spożycia 75g roztworu glukozy. Wynik badania to stwierdzenie obecności lub braku cukrzycy ciążowej.
Zmagasz się z cukrzycą ciążową? Przeczytaj artykuł – Cukrzyca ciążowa. Co warto wiedzieć?
Badania pomiędzy 27. a 37. tygodniem ciąży
W trzecim trymestrze ciąży zalecamy zaplanowanie trzech wizyt lekarskich, które pozwolą monitorować zdrowie dziecka oraz mamy. Najważniejszy termin, w którym powinnaś pojawić się na badaniu to okres między 28. a 32. tygodniem ciąży.
To trzecie badanie prenatalne, podczas którego ocenia się wszystkie struktury anatomiczne dziecka oraz ułożenie do porodu.
W III trymestrze ciąży warto wykonać badania laboratoryjne
- morfologia krwi,
- badania moczu,
- badanie obecności antygenu HBsAg
- ponowne oznaczenie przeciwciał HIV i HCV oraz VDRL
- badanie w kierunku paciorkowców β-hemolizujących (wymaz z pochwy i odbytu w kierunku GBS, wykonujemy między 35-37 tyg. ciąży)
- ocena ryzyka depresji wg skali Becka (między 33-37 tyg. ciąży)
- przeciwciała anty-D u kobiet Rh(-)
Badania mikrobiologiczne III trymestrze
Badania mikrobiologiczne w III trymestrze ciąży pomagają chronić dziecko przed niebezpiecznymi infekcjami.
Jednym z najważniejszych jest wymaz na obecność bakterii GBS (paciorkowce grupy B), który wykonuje się między 35. a 37. tygodniem ciąży z pochwy i okolic odbytu. Te bakterie mogą przenieść się na dziecko podczas porodu i wywołać poważne zakażenie. Jeśli wynik jest dodatni, kobieta otrzymuje antybiotyk w trakcie porodu, co skutecznie chroni noworodka przed infekcją.
W trakcie trwania całej ciąży niezwykle istotne jest regularne wykonywanie badania ogólnego moczu, aby wykryć bezobjawową bakteriurię, która stanowi częstą dolegliwość w ciąży. Bakterie w moczu mogą doprowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek, a tym samym zwiększają ryzyko porodu przedwczesnego oraz mogą odpowiadać za niską masę urodzeniową noworodka. W moczu można odczytać również inne alarmujące sygnały, np. obecność białkomoczu, która może wskazywać na stan przedrzucawkowy i wymaga dalszej diagnostyki.
Sprawdź pakiety badań, które możemy zaoferować Ci w trakcie ciąży:
https://www.dcg.wroclaw.pl/konsultacje/badania-laboratoryjne/
Badania po 40. tygodniu ciąży
W kalendarzu ciąży znajduje się również miejsce na badanie KTG, które wykonuje się najczęściej w ciąży donoszonej – po ukończeniu 40 tygodniu.
Jeżeli występują wskazania (np. podejrzenie hipotrofii płodu), nadciśnienie tętnicze lub krwawienie z dróg rodnych, badanie może być wykonane już po 25. tygodniu ciąży.
Zalecane szczepienia w ciąży
W czasie ciąży zalecane są następujące szczepienia:
- grypa,
- błonica, tężec, krztusiec,
- Covid-19,
- RSV.
Szczepienie przeciwko grypie może zostać wykonane w każdym okresie ciąży. Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi powinno zostać wykonane między 27. a 36. tygodniem ciąży. Szczepienie przeciwko syncytialnemu wirusowi oddechowemu powinno zostać wykonane między 24. a 36. tygodniem ciąży.
W razie pogryzienia przez psa lub zranienia np. podczas pracy w ogródku, konieczne jest wykonanie szczepienia przeciwko wściekliźnie oraz tężcowi.
Czym jest szczepienie RSV i dlaczego powinnaś wykonać je w ciąży? Odpowiedź znajdziesz w tym artykule: RSV ABRYSVO – szczepienie dla kobiet w ciąży
Zaplanuj obowiązkowe badania w ciąży
Nasze centrum jest jednym z największych ośrodków badań prenatalnych na Dolnym Śląsku. Oferujemy prenatalne badania inwazyjne oraz nieinwazyjne umożliwiające niemal stuprocentowe wykluczenie wad uwarunkowanych genetycznie.
Dysponujemy nowoczesnym sprzętem do badań ultrasonograficznych, które należy wykonać w każdym trymestrze ciąży. Wykonasz u nas niezbędne badania laboratoryjne – przygotowaliśmy pakiety, które są przeznaczone specjalnie dla kobiet w ciąży.
W naszej ofercie znajdziesz również badania echa serca płodu, które w niektórych przypadkach jest konieczne, aby dokonać oceny czynności serca Twojego dziecka.
Nie należy również zapomnieć o zdrowiu przyszłej mamy, dlatego nieodzownym elementem wizyty u lekarza w poszczególnych tygodniach ciąży są pomiary masy ciała oraz ciśnienia tętniczego. Istotnym elementem jest również wykonanie badania ginekologicznego, badania piersi oraz gruczołów sutkowych. Należą one do cyklicznych badań, które będą powtarzane przy każdym spotkaniu z lekarzem prowadzącym.
Jeśli zapoznałaś się z naszym artykułem i masz wrażenie, że nie wiesz od czego zacząć (oferta badań jest naprawdę szeroka).
Pozwól nam zaplanować Twój harmonogram badań. Skontaktuj się z naszym personelem medycznym :+48 71 71 88 600